Nederlandse bedrijven en financiële instellingen lopen het risico indirect betrokken te raken bij arbeidsrechtenschendingen in Qatar bij de bouw van stadions en andere faciliteiten voor het WK Voetbal, dat in 2022 wordt gehouden in het Arabische land.
Dat zegt de FNV op basis van een onderzoek dat de vakcentrale liet doen door onderzoeksinstituut Profundo.
De betrokken bedrijven, banken en pensioenfondsen werken samen met en investeren in internationale bedrijven die zich in Qatar schuldig zouden maken aan schendingen van de rechten van bouwvakkers, veelal gastarbeiders die komen uit landen als Nepal, India, Sri Lanka en Bangladesh.
Banken en pensioenfondsen
“De manier van werken in Qatar is een heel andere dan in Europa. Het komt daar veelvuldig voor dat werkgevers paspoorten innemen en mensen dwingen 12 uur per dag in de brandende zon te werken. Daarom moeten Nederlandse bedrijven, banken en pensioenfondsen volgens mij niet willen dat hun geld wordt gebruikt door dat soort bedrijven”, aldus FNV-voorzitter Ton Heerts.
De onderzoekers identificeerden onder andere 25 Nederlandse financiële instellingen die investeren in bedrijven die in Qatar betrokken zijn bij bouwprojecten waarbij arbeiders slecht zouden worden behandeld. Daar zitten ING en ABN Amro bij en de vier grootste pensioenfondsen.
Gesprekken met bedrijven in Qatar
De FNV heeft al deze instellingen erop aangesproken. Veel instellingen gaven aan al concreet bezig te zijn met gesprekken met bedrijven die in Qatar werken, andere zeggen dat zij een duidelijk beleid voeren op dit vlak en de ontwikkelingen in Qatar op de voet volgen, vat Heerts de reacties samen.
Zo zegt ABN Amro in een in het rapport opgenomen reactie de bevindingen serieus te nemen, maar geen concrete signalen te hebben ontvangen van eventuele mensenrechtenschendingen bij zijn klanten. "Wij zullen de negatieve berichtgeving over deze bedrijven verder onderzoeken en bespreken conform ons mensenrechtenbeleid", aldus de bank.
Omkoping
ING noemt het het door FNV geschetste beeld "zorgwekkend", maar stelt vast dat de in het rapport genoemde projecten niet door haar worden gefinancierd. FNV-voorzitter Heerts roept het Nederlandse kabinet op de situatie in Qatar scherp in de gaten te houden.
De toewijzing van het WK Voetbal 2022 aan Qatar raakt steeds meer omstreden, en niet alleen vanwege de uitbuiting van arbeiders. De wereldvoetbalbond FIFA doet onderzoek naar omkoping. De Britse krant The Sunday Times berichtte recent dat het land het toernooi heeft binnengesleept door functionarissen van de FIFA met miljoenen euro's te belonen in ruil voor hun stem.